آموزش پایتون قسمت دوم
با عرض سلام خدمت دوستان عزیز با قسمت دوم آموزش پایتون در خدمتتون هستم.
جلسه قبل با نحوه نصب و کدزنی در پایتون آشنا شدیم. در این جلسه با کلیت برنامه نویسی و سینتکس پایه ای پایتون آشنا میشویم.
Python Identifiers
یک Python Identifier اسمی است که به یک تابع، کلاس، متغیر، ماژول یا هر شیء در پایتون نسبت میدهیم. یک Identifier با یک حرف از A تا Z یا از a تا z یا به وسیله یک (_) شروع میشود و در ادامه میتوان از حروف، اعداد و (_) استفاده کرد. باید به این نکته نوجه کرد که پایتون اجازه نمیدهد کاراکترهای تاکیدی(punctuation characters) مانند $، % و @ را در تعریف یک Identifier به کار برده شود.
پایتون بک زبان Case Sensitive است به طور مثال Manpower و manpower دو Identifier مجزا هستند.
در زیر یک سری قراردادها برای نامگذاری Identifierها ذکر شده است:
- Identifier که نام یک کلاس است با حرف بزرگ شروع میشود و بقیه Identifierها با حرف کوچک شروع میشوند.
- Identifier که با یک underscore(_) شروع شود نشان دهنده اینست که آن Identifier خصوصی و محافظت شده است.
- Identifier که با دو underscore(_) شروع شود نشان میدهد که آن Identifier ازنوع strong private یا به شدت محافظت شده است.
- Identifier که با دو underscore شروع شود و به دو underscore ختم شود نشان دهنده ی یک اسم از پیش تعریف شده برای زبان پایتون است.
کلمات رزرو شده
جدول زیر کلمات کلیدی پایتون را نشان میدهند و نمیتوان از آنها برای نامگذاری یک متغیر، کلاس یا تابع استفاده کرد. تمامی کلمات کلیدی پایتون حروف کوچک دارند.
as | and | exec | not |
assert | for | finally | or |
break | from | pass | |
continue | class | global | raise |
def | import | if | return |
while | del | in | try |
else | with | elif | is |
except | lambda |
متغیرها در پایتون
متغیرها چیزی نیستند جز موقعیت فضای رزرو شده برای ذخیره داده ها بدین معنی که وقتی یک متغیر تعریف میکنیم، مقداری فضای خالی را در حافظه را رزرو کردهایم. براساس نوع دیتایی که میخواهیم در متغیر ذخیره کنیم، پایتون مقدار و نوع حافظه مورد نظر را تنظیم میکند بنابراین میتوان دیتاهایی با نوعهای مختلف مانند integer، decimal، character را یه یک متغیر نسبت داد.
اختصاص مقدار به متغیر
برخلاف بقیه ی زبان های برنامه نویسی در پایتون برای تعریف یک متغیر هیچ دستوری وجود ندارد. یک متغیر زمانی که اولین بار داده را به آن نسبت میدهیم تعریف میشود. کدهای زیر را امتحان کنید.
1 2 3 4 |
x = 5 y = 4 print(x) print(y) |
1 2 3 4 |
x = 5 print(x) x = "Ali" print(x) |
اختصاص مقدار به بیش از یک متغیر
پایتون این اجازه را میدهد تا یک یا چند مقدار را به چند متغیر همزمان نسبت دهیم. به مثال های زیر توجه کنید.
1 2 3 4 |
x, y, z = "Orange", "Banana", "Cherry" print(x) print(y) print(z) |
خروجی کد فوق را مشاهده کنید:
1 2 3 4 |
x = y = z = "Orange" print(x) print(y) print(z) |
نوع های داده ای استاندارد در پایتون
دیتا به گونه های مختلفی در مموری دخیره میشود برای مثال سن یک شخص به صورت عددی ذخیره میشود در حالی که آدرس او به صورت یک رشته ای از کاراکترها ذخیره میشود. پایتون نوع های داده ای مختلفی برای دخیره و انحام عمملیات روی دیتا دارد و هر نوع دادهای توابع و متدهای خاص خود را داراست. پایتون پنج نوع داده ای استاندارد دارد که در لیست زیر ذکر شده است.
- Numbers
- String
- List
- Tuple
- Dictionary
Python Numbers
همانطور که واضح است هنگامی که یک عدد را به یک اسم(Identifier) نسبت دهیم، این نوع دادهای ساخته میشود.
پایتون سه نوع داده ای عددی را پشتیبانی میکند:
- int
- float
- complex
مثال های زیر را امتحان کنید.
1 2 3 4 5 6 |
a = 1 b = 1.2 c = 1+2j print(a) print(b) print(c) |
Python Strings
نوع داده ای string به عنوان رشته ای از کاراکترها تعریف میشود. یک string به وسیله ی دو عدد quotation mark(‘ ‘) یا double quotation mark (” “) تعریف میشود. مانند آرایه ها (در زبان C) برای دستیابی به موقعیت یک کاراکتر در یک رشته میتوان از اپراتور [] استفاده کرد(شماره گذاری کاراکترها از صفر شروع میشود). همچنین برای دستیابی یک زیرمجموعه از رشته ی مورد نظر میتوان از [start:end] استفاده کرد.
1 2 3 4 5 6 |
str = 'Hello World!' print (str) # Prints complete string print (str[0]) # Prints first character of the string print (str[2:5]) # Prints characters starting from 3rd to 5th print (str[2:]) # Prints string starting from 3rd character |
نکات کدهای فوق:
- شمارهگذاری(index) کاراکترها در رشته از صفر شروع میشود.
- برای دستیابی به یک زیررشته از یک رشته میتوان از فرمت [پایان:شروع]متغیر استفاده کرد اما پایتون خروجی به صورت [1-پایان:شروع] خواهد بود یعنی پایتون آخرین index را حساب نمیکند.
- فرمت [پایان:] یعنی از اولین خانه شروع کن تا خانه ی پایان منهای یک که معادل [پایان:0] است یا فرمت [:شروع] یعنی از خانه ی شروع تا خانه ی آخر در رشته که معادل [خانه ی آخر:شروع] است.
python Lists
لیست ها یکی از پراستفاده ترین و متنوعترین نوع های داده ای مرکب در پایتون هستند. یک لیست شامل itemهایی است که با کاما از یک دیگر جدا شده اند و داخل براکت([]) محصور شده اند. تا حدی لیست ها در پایتون مانند آرایه ها در C هستند. یکی از تفاوت های مهم بین لیست ها در پایتون و آرایه ها در C اینست که Itemهای یک لیست میتواند از هر نوع داده ای استاندارد یا غیراستاندارد(ساخته شده توسط کاربر) باشد.
نحوه ی دسترسی به داده ها در لیست و شماره گذاری Itemها مانند stringهاست که در قسمت قبل ذکر شده است.
1 2 3 4 5 6 |
list = [ 'abcd', 786 , 2.23, 'john', 70.2 ] print (list) # Prints complete list print (list[0]) # Prints first element of the list print (list[1:3]) # Prints elements starting from 2nd till 3rd print (list[2:]) # Prints elements starting from 3rd element |
نکته ی قابل توجه اینجاست که میتوان درون یک لیست یک لیست دیگر را جای داد که در این صورت به این لیست Nested List گویند.
1 2 3 4 5 6 7 8 |
list = ['abcd', [1, 2, ['nested list']]] print(list) print(list[0]) print(list[1]) print(list[1][0]) print(list[1][2]) print(list[1][2][0]) |
Python Tuples
tuple هم یک نوع داده ای مانند لیست است که Itemها به وسیله ی کاما از یک دیگر جداشده اند اما اینبار درون پرانتز محصور میشوند. تفاوت اصلی لیست ها و tupleها در این است که به محض تعریف یک tuple دیگر نمیتوان مقداری به آن اضافه کرد یا مقدار یکی از Itemهای آن را تغییر داد به عبارتی tuple ها read-only هستند.
نحوه ی دسترسی به Itemها و شماره کذاری آن ها در tuple مانند لیست است.
1 2 3 4 5 6 |
tuple = ( 'abcd', 786 , 2.23, 'john', 70.2 ) print (tuple) # Prints complete tuple print (tuple[0]) # Prints first element of the tuple print (tuple[1:3]) # Prints elements starting from 2nd till 3rd print (tuple[2:]) # Prints elements starting from 3rd element |
1 2 3 4 |
tuple = ( 'abcd', 786 , 2.23, 'john', 70.2 ) list = [ 'abcd', 786 , 2.23, 'john', 70.2 ] tuple[2] = 1000 # Invalid syntax with tuple list[2] = 1000 # Valid syntax with list |
Python Dictionary
دیکشنری یک نوع داده ای در پایتون است که Itemهای آن به صورت key-value است. یک key در دیکشنری میتواند عدد یا رشته باشد. value هم میتواند هر نوع داده ای در پایتون باشد.
دیگشنری ها به وسیله ی ({}) تعریف میشوند و برای اضافه کردن یک جفت key-value به آن میتوان از فرمت زیر استفاده کرد.
1 |
dict[key]=value |
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 |
dict = {} dict['one'] = "This is one" dict[2] = "This is two" tinydict = {'name': 'john','code':6734, 'dept': 'sales'} print (dict['one']) # Prints value for 'one' key print (dict[2]) # Prints value for 2 key print (tinydict) # Prints complete dictionary print (tinydict.keys()) # Prints all the keys print (tinydict.values()) # Prints all the values |
خب دوستان در این جلسه با انواع داده های استاندارد در پایتون آشنا شدیم، منتظر ما باشید تا قسمت های بعدی آموزش و لطفا نظر بدید.